Melek Yatırım Sisteminin Gelişimi

Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, bireysel katılım sermayesi sistemi (melek yatırımcılık), Haziran 2012'de yürürlüğe giren mevzuatla hayata geçirildi. Şubat 2013'te uygulama yönetmeliğinin yürürlüğe girmesiyle faaliyetlerine başlayan sistem, ilk yatırımını Haziran 2013'te gerçekleştirdi. Bugüne kadar iptal edilenler hariç toplam 1123 melek yatırımcı lisansı düzenlendi. Bunlardan 621'i halen aktif durumda bulunmaktadır. 2024 yılında ise 98 yeni lisans verildi. Lisans başvurularının incelenmesi sonucunda, başvuranların %68,57'sinin yüksek gelir veya servet sahibi, %31,43'ünün ise sektörde tecrübeli olduğu tespit edildi. Sistemin gelişimi ve yaygınlaşması, Türkiye'deki girişim ekosistemine önemli bir katkı sağlamaktadır. Devlet teşvikleri ve düzenlemeler sayesinde, girişim sermayesi piyasası güçlenmekte ve daha fazla yatırım çekmektedir. Bu durum, yeni işletmelerin kurulmasını ve büyümesini desteklemektedir.

Girişimlere Sağlanan Destek

2013 yılından bu yana, başlangıç veya büyüme aşamasındaki 81 girişim, 237 melek yatırımcı tarafından 45 milyon 443 bin lira sermaye ile desteklendi. Geçen yıl ise 40 yatırımcı, 19 girişime 12,6 milyon lira yatırım yaptı. Yatırım yapılan şirketlerin %48'i 5'ten az ortaklı, %19'u 5-10 arası ve %33'ü ise 10'dan fazla ortağa sahip şirketlerden oluşmaktadır. Yatırımların coğrafi dağılımına baktığımızda; 70 yatırım İstanbul'daki firmalara, 4'ü Ankara'ya, 2'si İzmir'e, 2'si Kırıkkale'ye, 1'i Konya'ya, 1'i Bursa'ya ve 1'i Kocaeli'ndeki firmalara yapıldı. Bu dağılım, yatırımcıların büyük şehirlerdeki fırsatlara daha fazla yöneldiğini göstermektedir. Ancak, diğer şehirlerdeki girişimlerin de desteklenmesi için çalışmaların sürdürülmesi önem taşımaktadır.

Yatırımın Sektörel Dağılımı

Melek yatırımcıların en çok tercih ettiği sektör, bilgi teknolojisi ve bilgisayar hizmetleri oldu. Bunu sırasıyla bilgisayar programlama, danışmanlık ve ilgili faaliyetler, veri işleme ve barındırma, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri izledi. Bu veriler, teknoloji sektörünün girişimciler ve yatırımcılar için cazip bir alan olduğunu göstermektedir. Yatırımların sektörel dağılımının incelenmesi, gelecekteki yatırım trendlerini öngörmek ve politika oluşturuculara yol göstermek açısından büyük önem taşımaktadır. Devletin bu alandaki desteklerinin sürdürülmesi ve daha fazla girişimcinin bu alana yönelmesi için teşviklerin artırılması önem taşımaktadır. Bakanlık tarafından akredite edilmiş 18 ağ üzerinden lisans ve yatırım başvuruları gerçekleştirilmektedir. Bu ağların akredite olabilmesi için Bakanlık tarafından belirlenen taahhütleri yerine getirmesi gerekmektedir. Aktif ağların 10'u İstanbul'da, 2'si Antalya'da, 1'i Diyarbakır'da, 1'i İzmir'de, 1'i Kayseri'de, 1'i Ankara'da, 1'i Elazığ'da ve 1'i Bursa'da bulunmaktadır.